نووسەرەناسراوەکان

ھونەرمەند کاروان عوسمان خائین بووە! ... شوان داودی:

 
 
شوان داودی لەوتارێکدا کە بەبۆنەی مەراسیمی یادکردنەوەی کاروان عوسمانی ھونەرمەند و بەسپۆنسەری کۆمپانیای ئاسیا سێڵ لەسلێمانی رێکخرا، نھێنی ھۆکاری لەسێدارەدانی کاروان عوسمان باسدەکات ،
ناونیشانی وتارەکە "سپۆنسەرەکانی تاوان و ئێوارەیەک بۆ جوانکردنی بکوژێک).
وتارەکە:
لە ساڵی (1988) حەمە و كاروان لە شاری عیمارە پێكەوە سەربازبوون.. ببون بە هاوڕێی گیانی بە گیانی یەك.. حەمە (محمد خورشید حەمەڕەش)، دەكاتە كوڕی حاجی خورشید كەسایەتی دیاری شاری كەركوك، نیشتەجێی گەڕەكی رەحیماوا نزیك فولكەی ئیخوان..كاروان (كاروان عوسمان)ی هونەرمەندی گۆرانیبێژی هەست ناسكی ئەو سەردەمە ـ خەڵكی سلێمانی..
بۆ ئەوەی كاكە حەمە فیراری نەكات لە سەربازی.. حاجی خورشید سەیارەیەكی بەرازیلی مۆدێل (1988)ی بە (11) هەزا...
ر دینار بۆ كڕیبوو..كە بە مۆڵەت لە سەربازی دەگەڕانەوە، كاروان لە كەركوك لە ماڵی حەمە دەمایەوە.. رۆژی دواتر حەمە بە بەڕازیلیەكەی دەیبردەوە بۆ سلێمانی.
دیارە (حەمە) كەلكەلەی خارج دەدات لە مێشكی و كاروانیش بەڵێنی كارئاسانكردنی پێدەدات، لە پایزی (1988)..وەك هەموو جارێك لە گەڕانەوە شەو لە كەركوك دەبن و سبەی دەڕۆنە سلێمانی و چی تر حەمە ناگەڕێتەوە..
ماڵی حاجی خورشید واتێدەگەن، كە حەمە رۆیشتووە بۆ خارج..لەبەر ئەوەی كەس ناویان نەهێنی..قڕو قەپی لێدەكەن.
ئەم بێ‌ دەنگییە چەند مانگێك دەخایەنێت..تاوەكو بنەماڵەی (تۆفیق تەیارە) لە سلێمانی ماڵی حاجی خورشید دەدۆزنەوە..بۆ ئەوەی ئەو بەرازیلیەی حاجی خورشید، كە لە (حەمە) كڕیویانە بخرێتە سەریان (ناویان)، حەمەش هیچ سۆراخێكی نیە، ئەوە سەرەتای دۆزینەوەی سەرەداوی تاوانەكەی (كاروان) بوو..
دوای بە دواداچوون دەركەوت حەمە و كاروان لە سلێمانی بەرازیلیەكەیان بە (9) هەزار دینار فرۆشتووە..كاتێك لە (12 / 1 / 1989) كاروان لە شاری عیمارە لە سەربازگەكەی دەستگیر دەكرێت و دەهێنرێتەوە بۆ پۆلیسی كەركوك..ماڵی حاجی خورشید زۆر نیگەران دەبن لەوەی كاروان دەستگیركراوە..چونكە رەفیقی حەمەیە..
دواتر دەگۆازرێتەوە پۆلیسی چەمچەماڵ و لەوێوە ئیجرائاتەكان دەست پێدەكات و دان بەوەدا دەنێن، كە دوای فرۆشتنی بەرازیلیەكە (كاروان) لەگەڵ دوو تاوانباری تردا ویوستویانە لە بەكرەجۆ حەمە بكوژن..لەوێ‌ بویان نەكراوە.. دواتر هێناویانەتە تەكیە و لەوێ‌ كوشتویانە و دوای كوشتنی بەنزینیان بە تەرمەكەیدا كردووە، بۆ ئەوەی نەناسرێتەوە سوتاندویانە..و (9) هەزار دینارەكەیان لە نێوان هەر سێكیان دابەشكردووە.
ئیسماعیل سەكران..هاوتاوانی كاروان، ئەویش هەر هونەرمەند بوو..خەڵكی چەمچەماڵ..لەگەڵ كارواندا لە سێدارەدرا..تاوانباری سێیەم هەڵات و تائێستا نەدۆزراوەتەوە، ئەویش بە غیابی حوكم درا.
لە كەشفی دەلالەدا..كاروان و ئیسماعیل چیرۆكی كوشتن و سوتاندنەكەی حەمە بۆ پۆلیس دوبارە دەكەنەوە..كە بە ڤیدیۆ تۆماركراوە.. و لە بەردەستدایە..بۆ هەر كەسێك گۆمان دەخاتە سەری.
كاروان بەشە پارەكەی دەكاتە دوو بەشەوە و بەشێكیان پێانۆیەكی بە دیاری بۆ دەستگیرانەكەی خاتوو (ك) دەكڕێ‌..و بەشەكەی تریان دەخاتە ژێر گڵ و لە باخچەی حەوشەكەیاندا دەیشارێتەوە..دواتر پۆلیسی چەمچەماڵ پیانۆكە لە ماڵی خاتوو (ك) دێننەوە و لە حەوشەكەی ماڵی كارواندا باقی پارەكە لە ژێر گڵ دەردەهێنن و دەبنە بەشێك لە ئەدیلەی تۆمەتباركردنی كاروان.
لە رۆژی حوكم لە سەردانەكەی كاروان و ئیسماعیل بە لە سێدارەدان، بەشێكی زۆری هونەرمەندانی ئەو كاتی سلێمانی لە دادگای جینایاتی سلێمانی ئامادەبوون..كەسێكی نزیكی بنەماڵەی حاجی خورشید وتی (زاهیر جەلال)م لە بیرە لەوێ‌ بوو...دواتر لە (30 / 9 / 1991) حوكمی لە سێدارەدانی بەسەردا جێبەجێكرا..
ئەمە بە كورتی ماجەڕای تاوانەكەی كاروان عوسمانە، كە لە پۆلیسی چەمچەماڵ و دادگای سلێمانی تۆماركراوە و راستیەكی حاشا هەڵنەگرە لای هەر دوو بنەماڵەكە و كەسە نزیكەكانی هەر دوولا..لە سەردەمی خۆیدا یەكێ‌ لەو كەیسانە بوو، دەنگدانەوەی زۆری هەبوو، دوای ئەو روداوەش باوك و دایكی حەمە لە مەڕاقدا كۆچی دواییان كرد و بنەماڵەكەش ئێستاشی لەگەڵ بێت نەگەڕانەتەوە تایمی ئاسایی خۆیان و تەفروتونا بوون.
ئێوارەی (18 / 9 / 2012)، لە شاری سلێمانی بە داخەوە بە سپۆنسەری ئاسیاسێڵ و مەڵبەندی (1) رێكخستنی سلێمانی (ی ن ك) و تەلەفزیۆنی گەلی كوردستان و جارێكی تر زۆر بە داخەوە لە بینای ئەمنە سورەكە، كە هێمای مقاوەمەتی گەلی كوردە..ئێوارەیەك بۆ ستایشكردنی تاوانبارێك رێكخرا، بە ناوی (ئێوارەیەك بۆ كاروان)..ئەم تاوانبارەیان لێكردین بە فریشتە و وەك بڵێی خوێنی كەركوكیەكان ئاو بێت.
بە داخێكی زۆر گەورەترەوە، میدیاكان بایەخێكی زۆریان پێدا..لەسێدارەدانەكەیان وەك چیرۆكێكی دروستكراوی بەعس ناساند..كەسێكم بینی لە (NRT)ی دەیگوت بەعس زۆر لە كاروان دەترسا، بۆیە لە سێدارەیدا.
ئەوانەی راستی روداوەكەیان دەزانی، بایكۆتیان كرد، هونەرمەندان (كەمال محەمەد ـ سالار مەحەمەد ـ شێركۆ تالیب ـ عەتا)، بەڵام بە داخەوە بەهاتی حەسیب قەرەداغی چەند تێكستێكی پێشكەش بەو دڕندەیە كرد و بە نەوی نوێی وەك پەپولە ناساندی.
لێرەدا لە ناو جەرگەی كوردستانەوە..داوا لە سپۆنسەرەكانی گەڕانەوەی كاروان بۆ سلێمانی، هەر یەك لە ئاسیاسێڵ و مەڵبەندی (1) رێكخستنی سلێمانی (ی ن ك) و تەلەفزیۆنی گەلی كوردستان دەكەم، داوای لێبوردن لە كەركوكیەكان بە گشتی و بنەماڵەی حاجی خورشید بە تایبەتی بكەن..داوای لێبوردنیش لە گەنجانی سلێمانی بكەن، چونكە بەم سپۆنسەرەتان، برینی كەركوكیەكانتان كولانەوە و خوڵتان كردە چاوی گەنجانی سلێمانی.
داواش لە میدیاكان دەكەم، بە تایبەت (NRT)ی چیتر خوڵ نەكەنە چاوی خەڵك و تاوانبارمان بە پەپولە پێی مەفرۆشنەوە.
سوپاسی هەڵوێستی مرۆڤدۆستانەی هونەرمەندانی سلێمانی (كەمال و سالار و شێركۆ و عەتا) دەكەم بۆ بایكۆتكردنی ئەو ئێوارەیە و بە بەهاتی حەسیب قەرەداغیش ئەڵێم، ئەو تێكستانەی پێشكەش بە روحی كاروانت كرد لەو ئێوارەیەدا، شەرمەزار بكە..
بە كامەران عوسمانی برای كاروانیش دەڵێم، ئەزیزم لەبەر ئەم هۆكارانە بوو ئەوهونەرمەندە بەڕێزانە بایكۆتیانكردن..بۆیە پێموایە بەعس، ئەگەر لە ماوەی دەسەڵاتەكەیدا كارێكی باشی كردبێت، ئەویش لە سێدارەدانی كاروان و سمەی هاوتاوانێتی.
#ڕووداوە_مێژووییەکان

لە فەیسبووکەوە: درەدە كۆمێنت ڕێبوار سیوەیلی

 
 
1. ئێمە تووشی دەردێكی بێدەرمان بووین. وشەی دەرد، لە ئاخاوتنی كوردییدا بەمانای بێزاركەرانەش، كە نزیكدەبێتەوە لە جوێن، بەكار دێت، هەروەكچۆن بەمانای خۆشەویستیش بەكار دێت. من بە مانا دەروونناسییەكەی بەكاریدەهێنم. دەردی بێزاركەرانە ئەو دەردەیە كە لە كاتی تووڕەیی كەسێكدا لە كەسێكی دیكە، بە ئاوازیكی بێزاركەرانە خۆی دەردەبڕێت: دە وەرە، نانەكەت دەرد بكە! فڵانی نانەكەی دەرد كرد و شەقێكی لە خۆی هەڵدا.. دووكەسیش كە یەكتریان خۆشدەوێت وشەی دەرد بەمانای گیان، بەكار دەهێنن. پیاوەكە بە ژنەكەی دەڵێت: دە وەرە لامەوە، ژنەكە كاتێك مەبەستەكەی تێدەگات، دەڵێ: دەردی كە! ئەم ئاستە لە زمان بۆ كەسانێك لە گوند نەژیابن، یان هەر لە شار گەورە بووبن یاخود بیانی بن، فێربوونی ئاسان نییە. ئەمە دیوی شاراوەی زمانە، كە تەنیا ئاخێوەران تێیدەگەن.
2. ئێستە دەردێكی دیكەش دروستبووە كە من ناوی دەنێم دەردە كۆمێنت! دەردەكۆمێنت هەموو كۆمێنتێك ناگرێتەوە، بەڵكو كۆمێنت لەسەر ئەو بابەت و كۆمێنتانە دەگرێتەوە كە پەیوەندییان بە ئێمەوە نییە. دوو كەس بە شۆخی كۆمێنت بۆ یەكتر دەنووسن، لەپڕ كەسێكی دیكە دێتە ناویانەوە و كۆمێنتێكی پێدا ئەكێشێت. ئەم كۆمێنتە نیشانەی دەردە كۆمێنتە. دەردە كۆمێنت نیشانەی ئەو دۆخەیە كە بە دوور و نزیك شتێك پەیوەندیی بە ئێمەوە، بە تۆوە نییە، ناوی تۆی تێدا نەهاتووە، كەسی باسی تۆی نەكردووە، كەچی تۆ دێیت و خۆت دەكەیت بە خاوەنی بابەتەكە و كۆمێنتێك دەنووسیت كە ڕاستەوخۆ لەدەرەوەی ئەو پەیوەندییەیە كە دوو كەسی یەكەم تیایدا قسەیان كردووە!.
3. بە بۆچوونی من ئەگەر بابەتێك پەیوەندیی بە ئێمەوە نەبوو، ئەگەر ناوی ئێمەی تێدا نەهاتبوو، ئەگەر بە دوور و نزیك ئاماژەی بۆ ئێمە تێدا نەبوو، پێویست ناكات خۆمانی لێبكەینە ساحێب.. جارێك برادەرێك بۆی گێڕامەوە، كە لەگەڵ هاوڕێیەكی خۆی كۆمێنتبارانی یەكتریان كردووە، لەپڕ ناسیاوی یەكێك لەم دووانە بە كۆمێنتێك و دوان و زیاتر دێتە ناوەوە و دەبێتە عاجزی لە نێوان دوانیاندا. دەیگوت كار گەیشتە ئەوەی ئیدی ناچار بووم هەركامیان دژی ئەویتریان دەنووسی، خیرا دەمسڕییەوە. لە كۆتاییشدا هەردووكیان لە من زویر بوون!
4. ئەم دۆخە لە ئیستادا زۆر بڵاوە. كێشەی گەورەشی بەدوای خۆیدا هێناوە. نازانم چارەسەری چییە جگە لەوەی هەركەسە لە كاتی كۆمێنت نووسیندا دەست پێوەبگرێت. جار هەیە كۆمێنتێك ئاژاوەی بەدوادا دێت، جاریش هەیە ئەڤین و هیژایی، بەڵام هەندێ جاریش: دەرد! تا دەزانین ئەم (دەرد)ـە بە چ مانایەكە كاتی زۆری دەوێت، بەڵام دەبێت یەك شت هەیە لەلامان ڕوون بێت: كۆمێنتەكان كەسیان پێ ناشیرین نابێت لە خودی خۆمان زیاتر. بەتایبەتی ئەو كۆمێنتانەیان كە دەكەونە دەرەوەی پەیوەندی، بابەت و ئاستی بیركردنەوەی خۆمانەوە.. من كە لە شتێك نەزانم، كە تێنەگەیشتبم، كە پەیوەندیی بە منەوە نەبێت، كە ناوم نەهاتبێت، كە و ...كە؛ بۆچی بێم كۆمێنتیك بنووسم كە ڕووی خۆم بگرێتەوە؟
5. هونەری كۆمێنت نووسین شتێكە دەبێت فێری ببین. هەموو كۆمێنتێك كۆمێنت نییە. كۆمێنت جۆرێكە لە دەربڕین، ژانرێكی ڕۆژنامەنووسیانەی خودییە. مرۆڤ لە كۆمێنتدا وەك خۆی قسە دەكات و بیروبۆچوون و هەڵوێستی خۆی دەردەبڕێت. كۆمێنت نووسین دەربڕینی بۆچوونی تایبەتە لە گفتوگۆیەكدا كە داوامان لێدەكرێت بۆچوونی خۆمان لەبارەی بابەتێكی تایبەتەوە دەرببڕین. كەواتە مادام كۆمێنتكردن دەربڕینی بیروبۆچوونە لەسەر بابەتێكی تایبەت و ئەمەش شتێكی خودییە، پێویستە لە بیرمان بێت كە ئەوانیتر وەڵامی ئێمە دەدەنەوە نەك كەسێكی دیكە. بۆیە كۆمێنتنووسین داوێكە نابێت بە ئاسانی پێوەی ببین. كۆمێنت هونەرێكی خۆ دەربڕینە لە زماندا، زمانیش دیوە شاراوەكەی كەسایەتی ئێمەیە و كاتێك زمان دەكەینەوە، دەرگاش لەسەر ناوەوەی خۆمان دەكەینەوە.
6. جاری وا هەیە من لە كۆمێنت نووسین دەترسم. لەو كاتەدا كە كۆمێنتێك بۆ هاوڕێیەك دەنووسم و ئەوپەڕی پێوەی دیارە كە من تەنیا بۆ ئەو هاوڕێیەی دەنووسم، كەچی بیریش لەوە دەكەمەوە ئاخۆ كێ بازێك هەڵدەداتە ناوەوە و شتەكە بۆ لایەكی دیكە دەبات و قووڵاییەكانی ناخی خۆیمان لەسەر سینییەكی فەسبووكی بۆ هەڵدەڕێژێت.. من ئەو ساتەوەختەم پێ خۆش نییە كە ئەویتر بەمجۆرە خۆی بەرجەستە دەكات و كۆمێنت دەكاتە دەردەكۆمێنت..

میراتگرەکانی بیری نەوشیروان مستەفا لە کوێن؟ ... عەبدولڕەزاق شەریف

 
 
 
سەرەتا بڵێم لەبەر دوبارەبونەوەی ناوی کاک فاروقی مەلا مستەفا و کاک نەوشیروان مستەفا، ناچار ناوی یاکەم بە (ف م) و ئەویتر بە ( ن م) ئەنوسم …
دوای قسە و لێدوانی (ف م )، ماوەیەک و چاوەڕوان بوم یەک لەوانەی خۆیان بە هاوڕێی خەبات و فکری (ن م) زانیوە، یان ئەوانەی لای کەمی لە (ب گ)، کاریان لەگەڵ کردوە، یان خزم و خێزان و نەوەکانی سەبارەت بە موڵکیەت و خاوەندارێتی و پارە و داهاتی کارگەی چیمەنتۆی گاسن و ….هتد بێتە دەنگ، قسەیەک و وەڵامێکی هەبێت، بەداخەوە بێدەنگی ئەوان وەک لە دوای مەرگیشی هەر بێدەنگ بون وەک ئەوە وایە ئیتر بیسەلمێنن کە (ن م)، جگە لە بازرگانێک و خەمخۆری مناڵەکانی هیچیتر نەبوە !
چیرۆکی خاوەندارێتی کارگەی گاسن و هەمو موڵکەکانی پرۆژەکەی (ن م) نە بە نهێنی بوە و نە ئەفسونێکیشە تەنیا من بیزانم و کەسیتر نەیزانێت، بەڵام بۆچی تەنیا من قسە بکەم؟ دواتر وەڵامی ئەم پرسیارەش ئەدەمەوە .
لە بەغدا و لە کۆبونەوەیەکی دو قۆڵی و بە رێکەوتنێک (ن م) کۆتایی بە کاری سیاسی خۆی لەگەڵ مام جەلال ئەهێنێت .
ـ ناوەندێکی لێکۆڵینەوە و راگەیاندن دروستبکات
ـ زەویەکی بدرێتێ
ـ تێچوی ناوەندەکەش کە فەخری کەریم قەزاوەتیان بۆ ئەیا ( دە ملیۆن دۆلار )ی بدرێتێ
ماوەیەکی کەم و لەسەر ئەو گردەی زەرگەتە رێکدەکەون کە سنفەکەی لە زەوی غاباتەوە بە فەرمانی مام جەلال خۆی گۆڕدراوە بۆ موڵکی سرفی عەرەسە و بە ناوی (ئیدارەی گشتی ینک) ەوە کراوە . قسەش لە چۆنیەتی بونی داهاتێکی مانگانە ئەکەن بۆ بەردەوامی پرۆژەکە .
(ن م)، پێشنیازی تاپۆکردنی بۆ ناوی خۆی ئەکات وەک مامەڵەی کڕین و فرۆشتن و بەشێک لەو پارەیە ئەگەر بە پێی نرخ رەمزیش بوبێت ئەگەڕێنێتەوە بۆ (ینک)، بۆ ئەوەی مامەڵەکە لە ئایندەیا تانەی قانونی لێنەدرێ، ( شارەزایانی ئەو بوارە ئەزانن کە جگە لەم رێگەیە بەهەر رێگەیەکیتر مامەڵەکە بڕۆشتایە مافی دەوڵەت یان حکومەت بو هەرکات بیەوێت وەریبگرێتەوە و کێشەی یاسایی بۆ دروست بکات، دوای روداوەکانی هەڤدەی شوبات دروست ویستیان هەنگاوێکی وەها بنێن و لەروی یاساییەوە نەیانتوانی لێی وەربگرنەوە ).
بۆ مەسەلەی داهاتی مانگانەی پرۆژەکە و بەردەوامی مام جەلال پێشنیازی هاوکاریەکی مانگانەی بۆ ئەکات بەڵام (ن م) کە خۆی ئەزانێ بەتەمای چیە ! رەتی ئەکاتەوە و داوای مۆڵەتی کارگەیەکی چیمەنتۆ ئەکات، پێشی ئەڵێت کە لەگەڵ کۆمپانیایەکی بیانی یان خۆماڵی بۆ بەردەوامی پڕۆژەکەی دایئەمەزرێنێت .
ئەوکات لەبەر هەر هۆیەکی یاسایی و ئیداری یان ئابوری کە من نازانم بۆ ؟ مۆڵەتی کارگەی چیمەنتۆ رێگە پێنەدراو بو ! بۆیە هەر سەرمایەدارێک تەمەناو هەوڵی بەدەستهێنانی مۆڵەتێکی لەوجۆرەی ئەکرد .
تێکچونی باری ئەمنی و سیاسی و ئابوری هەرێم و تێچوی زۆری کارگەکە، کەبە سەدان ملیۆن دۆلار مەزەندە ئەکرا، وایکرد کەس بەدەنگ جێبەجێکردنیەوە نەچێت . دواجار (ف م) وەک پشتیوانیەک بۆ (ن م) و وەک موجازەفەیەک لەگەڵ کۆمپانیا میسرییەکان رێکەوت و دەستیپێکرد .
سەرەتا مەبدەئیەن لەسەر سەدا بیستوپێنج ٢٥٪ رێکەوتن، بەڵام لە قۆناغی سەرەتاییدا بو بزوتنەوەی گۆڕان پێکهات و تەنگی بە پارتی و یەکێتی هەڵچنی، ئەوانیش بۆ سەرنەگرتنی پرۆژەی کارگەکە مۆڵەتی کارگەی چیمەنتۆیان ئازاد کرد و داوایان لە سەرمایەدارەکان کرد هەرکەسیان بیانەوێت مۆڵەتیان ئەدرێتێ و کارئاسانی زەوی و پشتیوانی حکومەتی هەرێمیان بۆ دەستەبەر ئەکرێت .
دوای ئەم بڕیارە (ف م) ئەیتوانی بەبێ شەراکەتی هیچ کەس مۆڵەتی کارگەکە وەربگرێت بەڵام چونکە پابەندی قسە و پەیمانی پێشوی خۆی بو هەر ئەوەندەی پێکرا بەرەزامەندی پشکەکانی (ن م) بۆ سەدا پانزە ١٥ ٪ کەمبکاتەوە .
بەرهەمهێنان لە ناوەراستی ساڵی دوهەزاروپانزەوە بە تەدریج لە کەم بۆ زۆر دەستیپێکرد، تەواوی ئەو ماوەیە هەتا رۆژی مەرگی (ن م) داهاتەکەی بزوتنەوەکە وەریگرتوە، دورونزیک نە خۆی نە مناڵ و خێزانی بەلای پارە و داهاتی ئەو کارگەیەدا نەچون ..! زۆرێک لە سەرکردەکانی بزوتنەوەکە ئەم راستیە ئەزانن ..!
دواجار و لە سەرەتای ساڵی دوهەزاروهەڤدەوە ئەو داهاتە روبەروی (فازیل دگل) کرایەوە و هەموانیشی راسپارد کە ئەو داهاتە بۆ هەڵبژاردن و خەرجی هەڵبژاردنەکانی ئایندەیە ..! تەنانەت لەو ماوەیەدا بزوتنەوەکە توشی قەیرانێکی دارایی هات هەم لە خۆی و هەم لە کاک فازیلیشمان بیست کە پارەی کارگەی چیمەنتۆی گاسن تایبەتە بە خەرجی بزوتنەوەکە و بۆ کاتی هەڵبژاردنەکان تەرخانکراوە . بەداخەوە پێش هەڵبژاردن (ن م) مرد و هێشتا چلەی نەچوبو خاوەندارێتی گشت موڵکوماڵی بزوتنەوەکە بە پشتیوانی (سەید عومەر، جەلال جەوهەر، حەمە تۆفیق، جەمال حاجی محەمەد و شۆڕش حاجی) بۆ هەردو کوڕەکەی یەکلا کرایەوە، لەکۆبونەوەی رەسمی جڤاتەکەشدا، وتاریاندا کە هەموی موڵکی شەخسی (ن م) یە، کە منیش بەگژیانا چومەوە لە کۆبونەوە کرامە دەرەوە ! ئیتر لەو رۆژەوە کوڕەکانی بونە خاوەنی داهاتی کارگەکە و هەمو موڵکوماڵی تری بزوتنەوەکە .
پرسیاری سەرەکی ئەوەیە :
ـ ئەگەر کارگەی گاسن تایبەت موڵکی (ن م) و خێزانەکەی بوبێت بۆچی هەتا رۆژ و هەفتەکانی پێش مردنی داهاتەکەی لای بزوتنەوەکەوە و بۆ خەرجی بزوتنەوەکە وەرگیراوە ؟
ـ ئەی بۆچی ئێمەومانان کە بەگژ ئەو پیلانی خاوەندارێتیەدا چوینەوە کەمینەیەک بوین و هەریەک بە شێوازێک (گردبەدەر) کراین ؟
ـ جڤاتی نیشتیمانی بۆچی پشتیوانی کوڕەکانیان کرد ؟
وەڵامی ئەم پرسیارانە ئاشکرا و رونە کە بزوتنەوەکەی بەو دەردە برد، پێبزانن یان نەزانن مێژوی تێکۆشان و بیری نەوشیروان مستەفا و شۆڕشی نوێ و خوێنی شەهیدەکان و ماندوێتی هاوڕێکانی شۆڕش و تەنانەت قوربانیەکانی گەلەکەمان بە هەڵەبجە و ئەنفالەکانیشەوە کەوتۆتە ژێر پرسیار گەلێکی جدیەوە ! دەنا ئێمە ئەوەندە گەمژە نەبوین وەک سەرکردەیەکی خۆمان و شۆڕشەکە (ن م) نەناسین ! ئەوە هەندێ لەهاوڕێکانی خۆی و جڤاتی بزوتنەوەکە و نەوەکانی بون خیانەتیان لێکرد ..!

لە فەیسبووکەوە: دیسان گەندەڵی و تاڵانكردنی نیشتیمان ... نیاز عەبدوڵڵا

 
 
رۆژنامەنووس زاك كۆپلن لە گۆڤاری (The American Prospect)ی ئەمریكی ئاشكرایكرد، نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان نزیكەی "٣٠٠ عەقاری لە ویلایەتی ڤێرجینیای ئەمریكا و شاری دوبەی هەیە كە بە ١٠٠ ملیۆن دۆلار دەخەمڵێندرێت".
گۆڤاری (ذه ئەمەریكان پرۆسپێكت) لە پاڵ نێچیرڤان بارزانیدا ناوی نەبیلە مەسعود مستەفا بارزانی هاوسەری نێچیرڤان بارزانی هێناوە كە چۆن موڵكەكانی گواستۆتەوە بۆ سەر ناوی پارێزەر (دان ویزەرس) پارێزەری نێچیرڤان بارزانی، یەكێك لە ئەركەكانی ئەو پارێزەرە ئەوە بووە ناوی خاوەنی موڵكەكان بەنهێنی بهێڵێتەوە تا ئاشكرانەبن و گەندەڵییەكان پەردەپۆش بكات.
ئەمە جگەلەوەی لە بەدواداچوونە بنكۆڵكارییەكەدا باس لە كارمەندانی لای نێچیرڤان كراوە وەك (جەمیل سندی) كە چۆن رۆڵی هەبووە لە كڕین و فرۆشتنی موڵكەكان تا ئاشكرانەبن، هەروەها(سالار حەكیم) مێردی پوری نێچیرڤان بارزانی و سەرۆكی ئەنجومەنی كارگێڕی بانكی كوردستانی نێودەوڵەتی لە دوبەی خاوەنی ٢٨٨ شوقەی گرانبەهای هەوربڕە و نرخەكەی بە زیاتر لە ١٠٠ ملیۆن دۆلار دەخەمڵێندرێت و لە بەكرێدانی مانگانەشدا ملیۆنەها دۆلاری دەست دەكەوێت، ئەمە جگە لەوەی یەكێك لە عەقاراتەكانی لە هەرێمی كوردستان بە بڕی ١٦ ملیۆن دۆلارە.
بەدواداچوونە رۆژنامەوانییەكە باسی لە فرۆشتنی پشكەكانی ئدریس نێچیرڤان بارزانی لە بانكی كوردستانی نێودەوڵەتی كردووە بەبڕی ٣٠ ملیۆن دۆلار، ئەمە جگە لەوەی یەكێك لەبراكانی نێچیرڤان خاوەنی بەشێكی بانكی (حەكیم)ە.
پێشتریش رۆژنامەنووس زاك كۆپلن لە بارەی موڵك و عەقارییەكانی مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێم زانیاری رۆژنامەوانی وردی بڵاوكردەوە و ئاماژەی بە كۆشكە ٢٠ ملیۆن دۆلارییەكەی ناوبراوكرد لە میامی ئەمریكا، بەڵام نووسینگەی مەسرور بارزانی راگەیەندراوێكی رۆژنامەوانی بڵاوكردەوە و تۆمەتی بێ بنەما و ناوزڕاندنی بەرامبەر بە رۆژنامەنووس زاك كۆپلن و شنیار ئەنوەر هاوژینی سەركەوت شەمسەدین راگەیاند، بەبێ ئەوەی مەسرور هیچ بەڵگەیەك بۆ رەتكردنەوەی بەڵگەكانی گۆڤارە ئەمریكییەكە بخاتەڕوو.
گەندەڵییەكانی سەرۆكی هەرێم و سەرۆكی حكومەت و خزمەكانیان لە كاتێكدایە خانەنشینانی بەتەمەن لە سرەی موچەیەكدا دەمرن كەمترە لە ٢٥٠ هەزار دینار، رۆژانە نرخی خۆراك و شتومەك لە بازاڕەكانی كوردستان گران دەكەن و خەڵك توانای كڕینی پێداویستییە سەرەكییەكانی رۆژانەی نەماوە، نەخۆشخانەكان دەرمانیان تێدانەماوە و خەڵكی پارەی چارەسەری نەخۆشی نییە، خێزانەكان ئازیزانیان لە شەقامە خراپ و بێ خزمەتەكانی نێوان شارەكان دەمرن؛ بەڵام ئەوان گەندەڵییەكانیان لە وڵاتانی دیكە ئاشكرا دەبێت و لە رۆژنامە و گۆڤارە نێودەوڵەتییەكان بڵاودەكرێتەوە، لە ناوخۆی هەرێمی كوردستانیش بەردەوامن لە بردنی داهاتی نەوت و دەرمان و خاڵە سنورییەكان.
ئەوەی حوكمڕانانی هەرێمی كوردستان بەرامبەر بە خەڵكی كوردستان ئەنجامی دەدەن تەنیا دوژمنكارانە نییە بەڵكو تاڵانكردنی داهات و داهاتووی نەوەكانی ئێستا و داهاتووی نیشتیمانە، مژینی خوێنی خەڵكی هەژارە لە پێناو خۆ دەوڵەمەندكردن، سەدام حوسێن و عەلی عەبدوڵڵا ساڵح و موعەمەر قەزافی و تەواوی دیكتاتۆرەكان كاتێك كۆتاییان پێهێندرا وەك بەرپرسانی ئێستای هەرێم خاوەن ملیۆنەها دۆلار و گەلێكی هەژاربوون.
فەرموون لەگەڵ دەقی بەدواداچوونە بنكۆڵكارییەكەی گۆڤاری ذه ئەمەریكان پرۆسپێكت:
 
 

On his website, Virginia property lawyer Dan Withers boasts that he can make your money invisible. From offshore companies to private trusts, he offers “innovative legal strategies” to his mega-rich clients “for whom anonymity and protection from liability are of paramount concern.”

Hiding wealth is often done for illicit reasons, like tax evasion and money laundering, or at least sketchy ones like exploiting legal loopholes to keep down one’s tax bill. This service is especially attractive to foreign dictators and corrupt politicians who need to keep their citizens from discovering how much money they have stolen. Since Russia’s invasion of Ukraine, the harm caused by the financial secrecy industry has received more attention, but sanctioned Russian oligarchs and war criminals aren’t the only people with money to hide.

One of Withers’s clients appears to be the family of Nechirvan Barzani, president of Iraqi Kurdistan. The family has ruled this semi-independent region in northern Iraq as a quasi-monarchy for generations, piling up vast wealth from allegedly crooked oiltelecom, and real estate deals. In December, The American Prospect exposed how the Kurdish president’s cousin, Masrour Barzani, who serves as the region’s prime minister, was exploiting American corporate secrecy laws to hide an eight-figure property investment in Miami. (Mr. Barzani denied the allegations.) The Barzanis may not have invaded a neighboring country, but State Department cables, leaked by WikiLeaks, have documented how the Kurdish state operates on systematic corruption.

Like his cousin, the Kurdish president is connected to secret overseas properties. But, in this case, his name doesn’t appear on any of the ownership documents directly. Instead, these assets are hidden behind complex systems of trusts and intermediaries, including employees, friends, and family.

That’s why the lawyer, Withers, was necessary.

There’s no good colloquial expression in English to describe the people who facilitate financial secrecy or put their names on a company or property to disguise its real owner. A wide range of people, from art dealers to accountants, can provide these services, and the actual mechanics of what they do is camouflaged in legalese. But the citizens of another country with a history of corruption scandals, Brazil, coined a simple way to describe this job. Financial proxies of this type are known as laranjas, which means “oranges” in Portuguese. What many corruption schemes have in common, from Brazil or the United States to Russia and Iraqi Kurdistan, is that they’re concealed by the laranja industry.

The United States doesn’t want to be the next United Arab Emirates, stuffed to its back teeth with the anonymous money of kleptocrats, narco traffickers, and arms dealers.

Neither Withers nor representatives of Nechirvan Barzani responded to requests for comment, and it’s not clear any laws have been broken, but the Kurdish president appears to have lots of laranjas. Between McLean, Virginia, and Dubai, The American Prospect identified nearly 300 properties, with a combined worth in the nine-figure range, connected to his relatives and associates.

The trail starts on Mottrom Drive, a street named after a Confederate soldier in Northern Virginia. Withers, the apparent laranja lawyer, went to a great deal of effort to hide the owners of four adjacent properties on this street, collectively purchased for over $20 million.

There are several layers of secrecy. On the county assessor’s website, the owners’ names have been either recorded as controlled by Withers as a trustee or “withheld by request.” The physical deeds for the four properties show that they are controlled by two related living trusts, the Mottrom Trust and the Dulany Trust, along with an anonymous company. This entire apparatus was set up and operated by Withers.

It is an effective smoke screen, but old records reveal the name of a real person connected to the purchases. One of the properties was transferred into the Mottrom Trust by a Nabila Mustafa. Even this is obfuscation. Mustafa is also known by another name, Nabila Barzani. She is the wife of the Kurdish president.

A similar network is involved with buying and selling other assets in the surrounding area. With help from the same lawyer, at least two more properties, worth $3 million, passed through a vehicle called the Blue Ridge Trust. Again, the owners’ names were withheld online, but this trust was operated by a man named Jameel Sindi. A source familiar with the Barzanis confirmed Sindi was an employee of the Kurdish president—making him almost certainly another laranja. Sindi also granted the lawyer, Withers, a power of attorney to purchase a third property for close to $1 million. Just like the last set of properties, these are also linked to a close relative of Nechirvan Barzani. One of his brothers is named on documents transferring property into the Blue Ridge Trust.

A cool $24 million is a lot of money, but it’s chump change compared to another set of laranja properties held overseas.

According to a leaked ledger of Dubai property data, obtained by the Center for Advanced Defense Studies, Salar Hakim, the husband of the Kurdish president’s late aunt, is the largest identified Iraqi property owner in the city. He is linked to at least 288 different skyscraper apartments across the city, including nearly a sixth of the units at The Grand, a fancy new waterfront tower with an infinity pool. (When contacted, Hakim confirmed he owned the properties, but otherwise declined to comment.)

It’s hard to put an exact price on these assets, but the cheapest properties that are comparable to ones owned by Hakim are worth hundreds of thousands of dollars. Others go for much more. The Kurdish president’s uncle’s full holdings are certainly worth well over $100 million at least and could generate millions in rent every month.

It is hard to imagine a licit reason for Hakim to possess this wealth. He is a successful banker and chairman of the Kurdistan International Islamic Bank, but the bank’s public financial documents do not indicate it generates the profit or is paying its leadership the type of salary that can float these purchases. Neither does it seem plausible that the properties are a legitimate bank investment. The bank’s most recently available annual report shows the only properties it owns are inside Iraqi Kurdistan and worth about $16 million.

However, a laranja scheme to conceal money from rigged insurance marketsoil smuggling, or crooked contracts might look exactly like this.

Hakim’s finances are deeply intertwined with those of his relatives. Another of the Kurdish president’s brothers owns part of Hakim’s bank, and the president’s son just sold over $30 million worth of the bank’s shares.

The United States doesn’t want to be the next United Arab Emirates, stuffed to its back teeth with the anonymous money of kleptocrats, narco traffickers, and arms dealers. But the strategies that the Kurdish president’s family has used to accumulate secret American properties are the same tools that other oligarchs, including Americans and Russians, are using to hide their own wealth here. We are on our way to becoming another major international haven for crime and corruption.

Luckily, some reforms are on the table. Banning laranjas and requiring the full public disclosure of the beneficial ownership of every property and company in the United States would be the best step, but a good stepping-stone is the ENABLERS Act. Introduced by several members of Congress after the release of the Pandora Papers, the ENABLERS Act would require laranjas to do basic due diligence on their clients. “If a client walks in your door and asks you to set up a company, or asks you to serve as a trustee, you should have to know whom you’re dealing with,” said Scott Greytak, the director of advocacy for the U.S. office of Transparency International. “At the least, this means collecting and reporting key information about them to Treasury that can be used to guard against money laundering and the financing of corruption.”

The role the West has played in housing money for Putin and his oligarchs has proved beyond any question that financial secrecy, used to facilitate corruption, is much more than some minor good-government issue. The Department of Justice has created a new task force to focus on Russian corruption, but there is every reason they should target other kleptocrats in the process. “Let’s not let these efforts end with seizing the dirty money and assets of one specific country’s corrupt leaders,” said Greytak. “Let’s go after all of the people who have been stealing from their people and laundering that money into the United States.”

 

کاتێک بابانەکان دەستیان دەچێتە کوشتنی داکانەکانیانەوە... شوان عوسمان

 
 
بەرایی ئەو نوسینە هەستێکی یاخییە دەمێکە پەنگی خواردۆتەوە ،بە ئاوابوونی مانگی ماریا لە شارەکەم هەولێر تەقیەوە، داوای لێبوردن لە هاوڕێی شاعیر ئەکەم کە لەڕێی خوێندنەوەی ئەو تێکستەی ئەو هەستەم دەربڕی، داوای لێبوردنیش دووبارە لە خوێنەرەکان ئەکەم، ئەگەر سەلیقەی خوێندنەویان هەبوو ئەگەرنا من خۆم بەو نوسینە لەپڕبوونم لەو کۆمەڵگایەک خاڵیکردەوە ..
ببوورن لە درێژدادڕینم..
کارەسات هەرئەوە نیە کە رۆژانە چەند ژنێک لەلایەن چەند پیاوێک دەکوژرێن، بەلکو کارەساتی گەورە ئەوەیە کۆمەڵگایەکی نێری پیاوان کە ژنەکانی بە ژنکوشتن دڵخۆش دەبن لە پیاوەکانی ، روانینی کۆمەڵگا کە پاشەوپاش رۆیشت کوفری سەردەمی گۆڕان و پێشکەوتن دێتە گۆڕێ، گەنج هەمیشە گەنجینەی هەموو سەردەم و قۆناغێکن، کە ئەوانیش وەکو پیرەکان نابینا بوون و بیریان کردەوە یان بیناییان بەرامبەر رووداوەکان کزتر بێت لەوان، ئەوە مەرگەساتی نەتەوەیەکی دواکەوتوو لێرەوە دقستپێدەکات نەک لە ھەرەس و هەلەبجە و ئەنفال و مردنی بەکۆمەڵەکان ، ئەو نەتەوەیە رۆژانە بە رامانی زۆر کۆن و دواکەوتوو دەمرێت کە رووی شەبەنگەکان کزتر دەبینێت و گەڕانەوە بۆ دوورییە زۆر دوورەکانیش تیژر دەبینێتەوە، ئەوە ترسناکییە نەک ئاگر و نەبوونی کارەبا و بێ پارەیی و مووچەیی..
لەبەرئەوەی تۆ ئەگەر وەکو ئێستا بیرت نەکردەوە بە هزر و ئاوەزی خۆت دیاردە و شتەکانی دەوروبەری یەکاڵانەکردەوە تۆ تۆ ئەوە نابیت لە ئێستا بژیت، تۆ مردوویت و لەسر سفرەی مردووان نان دەخۆیت بێ ئەوەی پێبزانیت، لەو شوێنە ژیان رادەوەستێت ئاواییەکانی ئێرەیی بە مردن دەبەن نەک بە ژیانی باشتر و ئاسۆیەکی نوێتر، فیردەوسەکان بە دۆزەخ دەکرێن و دونیا بە قوربانی قیامەت و بەهەشت دەبێت مرۆڤە ئازادەکانیش لەپێناو قۆچی رووسپیبوونەوە دەکوژرێن، هەموومان ئەوە دەزانین ئەوەی خواناس و ئەوەی خوانەناسیش بێت، ئەوە خوا نیە دونیای تەنگ کردۆتەوە لە نوێننەرەکانی، بەڵام قسەکانی ئەو و ئایەتەکانی ئەو کە بە زارو زمان و ئاوەزی ئەو بڕیار دەدەن و بیردەکەنەوە و قسە دەکەن..
ئەوە نە ئێمە هەموومان و نە ئاژەڵەدڕەندەکان و نە باڵندەکانیشن سروشت ناشیرین دەکەن و وێرانی دەکەن بە جەنگەکانیان، بەلکو سوانەوەی نەریتی کۆن و قەوانەکۆنەکانن کاتێک کۆن ، کۆن و بێکەڵک نابێت و لە کەلک ناکەوێت و هەمیشە بە قسەیەکی ناڕاست و فێڵ و درۆیەکەوە فریوی کۆمەلگا دەدەن، ئێمە کە رازین بە کوشتن و بە گەڕانەوە بۆ دواوە و تا سەر تەفرە خواردن بە مێژوو و بە کتێبە درۆزن و هزرە نامرۆڤانیەکان و رقە کۆنەکان و فەرهەنگی دواکەوتوو، دەبێت رازیش بین بە هەبوونی بێ یاسایی و بێ دەولەتیی و بێ کارەبایی و بێ موچەیی و بێ دەرامەتی و ناتەندروستی هەموو بوارەکانی ژیانمان..
ئێمەی دواکەوتوو رۆژبەرۆژ تەفرە دەخۆین و فریو دەدرێین بە شەرەف و بە ناموس و پیاوەتی مام و خاڵ و بابەکامان، یان بە فەرموودە پیرۆزەکان ئەوانەی نەک هەر ئێمەیان وێران کردووە هەناسەی دونیایان سوارکردووە بە فەتوا و جیهاد و کوشتن، ئەوانە هەر هەموو دەبنە پشتیوانیەک ودەست لە پشتدانێک تا دەستمان بچێتە خوێنی یەکتر و ژنەکان بکوژین و شەڕی تەروادەی دژبە یەک جاڕبدەین..
کوشتنی ماریا و ئیمان لە کۆمەڵگای کوردی تازە نیە،بەڵام دەکرێت لەو دوو ناوە خاڵێکی وەرچەرخان ببیننەوە کە لە گەیشتنی دوو کۆمەڵگای نادژدا هەڵگەڕانەوە و وەرگەڕان و یاخیبوون دێنێتەکایەوە، ئەو دوو ناوەی کە یەک کەسە و لەناو دووکەس دا بەکوشتن یان بە هەڵگەڕانەوەیەکی ئایینی یەک کەس قەتیس نابێت، بەلکو ئەوەمان پێدەڵێت لە کۆمەلگایەکی بەرتەنگی داخراوی هەولێریش تاسەر ئایین ناتوانێت ژیانی مسۆگەر بکات و کۆمەڵگایەکی فرەجیاوازی ئەتنیکی بەیەک ئایینەوە ناتوانن پێکەوە بژین، هەروەها ناکرێت کۆمەڵگایەک تاسەر وەکو وشترمرخ سەر بخاتە ناو لم و بۆ رەگی درەخت کارەسات و مەینەتییەکانی خۆی بگێڕێتەوە، یان ئاوەز و مێشکمان بە بەفرخانەیەک بسپێرین و بە هزرو بیری مردوو و تەرمەکان بڕوانین و لە دەوروبەر و ژیان و ئاوەدانی و شارستانی بە دیدی ئەوانیش وردبینەوە..
کوشتنی ماریا پێمان دەڵێت هیچ دەقێکی مردوو و بێدەنگ و کۆن ناتوانێت تاسەر زمان و و دەنگ و ناسنامەی سەردەم بێت، لەبەرئەوەی مرۆڤ رۆبۆت نیە تاسەر بتوانین کۆنترۆلی بکەین بە هێزێکی ئاسمانی یان فەرهەنگێکی بەجێماو، ماریا هات و رۆیشت چەند پەیامێکی جیاوازی خوێندەوە بۆ ئێمە بەڵام ئێمەش هەریەکە بەگوێرەی گوێزی گیرفانی خۆمان قسەمان لەسەر کرد بێ ئەوەی بەدوای هۆکارەکانی گۆڕانی ئیمان بۆ ماریا بگەڕێین یان لە گۆڕانی برایەک بۆ ژنکوژ، بۆیە دیسان غەدرمان لێکردەوە کاتێک بڕیاری کوێرانە دەدەین..
کۆمەڵگایەک تەماشای زاری میدیای دەسەڵات و ئایین و پیاوەفێڵباز و پیاوکوژەکان دەکات لەو گوێزانەی لە ئاوەزی ئەوان هەیە زیاتر ناژمێرێت، نەگبەتیە ئێمە رازین بە مردن لەبەر قیامەت و دڵمان خۆش دەبێت بە کوشتنی ھاورەگەزەکانمان لەبەر نەریتێکی دواکەوتوو یان لەبەر شەڕانگێزی سەری کەسانی ناو ئایین..
نەهامەتیەکە بە کوشتن تەواو نابێت لەدوای رۆیشتنی ئەو کەسانەی لە ئێمە بە شەرەفتر و بە رەوشتتر بوون ناوو ناتۆرەی ناشیرنیش بە دوایان بڵاودەکەینەوە، لەبەرئەوە کێشەی رۆیشتنی ئەو ژنە ئازادانە لە کرانەوەییان بووە لە رووی بیرکردنەوە نەک جەستە، ئەوان بەرەڵا بە دەردی کۆمەڵ گا گۆتەنی، بەلکو وەکو ئێوە دیل و بەندەی نەرتی ومیراتە کۆمەڵایەتی و ئایینەکان نەبوو، ترس لە ئازادی هزر و لە گۆڕانی کۆمەڵێکی نوستوو بەرەو بەئاگاهاتنەوەیەکی دەستەجەمی لە بەرامبەر هۆشمەندیە تاریکەکانی کۆمەلگا ترسە گەورەکەیە، ئەوەندەی ترس لە ئازادی و کایەی رٶشنبیری تاکەکان هەیە تایبەتی لە هوشیاربوونەوەی رەگەزی مێ ئەوەندە لە گەندەلیەکانی دیکە و خۆفروشتنەکانی دیکە ترس نیە..
بەلای ئەو کۆمەڵگایەوە هەموو دەنگ و رەنگێکی نوێ و جیاواز ترسناکە و سۆزانی و مولحید و بێباوەڕییە لەبەرئەوەی جیاوازە، ، ئەگینا فرەژنی لە بەرەلایی جەستە ترسناکترە کە ئەو هەموو نەوە دژبەیەک و هاودژیی لە نێوان ژنەکان دێنێتە کایەوە یان چەند ماڵێک سەرگەردان دەکات، کاتێک پیاوێک لە نێوان چەند ژنێک ناتوانێت دادپەورەر بێت لە دانی چێژی سێکسی لە بەخشینەکانی دیکەش نادادپەروەر دەبێت تەنانەت منداڵەکانیش بە ناوی رەسەنبوون و زڕبوون نادادپەروەری و جیاوازی لە نێوان دەکات، کچێکی ١٣ ساڵی کاتێک بە زۆر بە مێرد دەدرێت با بە حەزی خۆیشی بێت کەی ئەوە قۆناغی تەمەنێکی ساغ و تەندروستە بۆ مێردکردن، لە رووی فسیۆلۆژی و بایەلۆژی و هزری ناتوانێت باش بیربکاتەوە..
ئەو بەمێرددانە چەند کارەساتێکی کۆمەڵایەتی دێنینە کایەوە کە بە یاخیبوون و هەڵگەڕانەوە و دواجاریش بە کوشتن دوایی دێت، تێکچوونی هەر شیرازەیەکی خێزانی هۆکارێکی دیارە بۆ روودانی هەر لەڕێ لادان و گەندەڵی و تاوانێکی گەورە، ماریا بەداخەوە کوژراو زیانێکی گەورەی بە خەباتی مێینەکان و کۆمەڵگای نوێی کوردی گەیاند، بەڵام نامە و هزرەجوانەکانی نەمرن و نامرن، ئەوەتا شاعیرێک کە هەمیشە رۆژانە بە تێکستەکانی بەئاگامان دەکاتەوە و پەردە لانەدراوەکان لادەداتەوە و لەسەر کارەساتەکانیش بوێرانە دەنوسێت، لە تێکستێکی نوێی دا شێست و هەشت ماریا دەڵێت :
سەرتاپای پەڕوباڵی تەڕە ، هاتۆتە بالکۆنەکەو لەسەر تەنافی جل هەڵنیشتووە
نا کۆتر نییە،
چۆلەکەیەکی داکانەیە.
حەز دەکەم هێندێ پرسیاری لێ بکەم، ئاخر چۆلەکە تەنیا لەزمانی شاعیر تێدەگا
لێی دەپرسم؛
شاعیر لێرەوە پرسیار پیتۆڵییەکانی دەوڕوژێنێت کاتێک لەڕێی باران و بەفرەوە دەمانباتەوە نێو چەڵەحانێی ئێرەیی بردن بە بەختەوەری نێوڤن نێرومێیەکانی باڵندەکانەوە، ئەو نوسینە بەراوردکاریەکە پڕە لە وێنەی ئیرۆتیکی ناسک لە پەنای ناوە راستەقینەکەی کە رەگەزێکی تازەکوژراوە و ناوەڕۆکێکی دیکە ھەیە بۆ یەکالاکردنەوەی ھۆی کوژرانەکە، بەڵام تەنیا ئەوەی پەیوەندی بە ناوەکەوە ھەیەە لە تێکستەکە من ئاماژەیان پێئەدەم نەک ھەموو پەیکەری تێکستەکە بێم باس بکەم.
شاعیر لە باڵندەکە دەپرسێت کە ئایا :
بەخۆشەویستیی مێرد دەکەن یان بەساوایی و بەزۆر بەشووتان دەدەن
ئەو بەرواردکاریە بە زمانی ئیرۆتیکی نێوان ئێمە وئەوان هەر وڕژانی چێژ نیە بەلکو وڕژانی راستیەکی لێلاوییە کە هەموو چێژەجیاوازەکانی کوشتووە کە پڕە لە ئێرەیی بردن بە باڵندە و ئاژەڵەکان کە وەکو ئێمە بڕیار نادەن و بیرناکەنەوە بۆیە لە باڵندەکان دەپرسێت :
ئایا خانەنشینانی ئێوەش تا ئێستا مووچەیان وەرنەگرتووە،
گوتی؛
نا هەموو سەری مانگێک مووچەیان بۆ دەچێتە ماڵەوە کە توورەکەیەک گەنمە!
ئەی سواڵکەرتان هەیە لەسەر شوستەکاندا و دەست لەبەر ڕێبوارانا، پان بکاتەوە
لای ئێوەش دەرمان وزەیت و نان و کارەبا، گران بووە،
گوتی؛
نا ئێمە بازرگانی شەڕمان تێدا نییە
یان کە دەڵێت :
ئێوەش سەرکردەی دزو جەردەتان هەن،
گوتی؛
نازانم دزو جەردە یانی چی بەڵام؛
هەموومان یەک جلمان لەبەردایەو لانەی هەموومان لە پووشەو باڵی هەموومان یەکسانە بۆ هەڵفڕین و بەیەک دەنووکیش دەخوێنین.
وەیان کە دەڵێت :
لای ئێوەش حزبی عەلمانی وئیسلامی وئەنتی دین و کارتۆنی هەن
ئایا لەبێئیشیا ناچار دەبن چەکیان بۆ هەڵگرن
ئێوە بەتۆبزی لەچک دەکەنە سەری کچە وردیلەکانتان
براکانی ئێوەش یەکتری دەکوژن
لەخۆنیشاندان و مانگرتنا، مرۆڤی رۆبۆتتان هەن، بە قژ کچی زانکۆ ڕابكێشێ و مامۆستا بداتە بەرشەق
ئەو گەران ئێرەیی بردن و بەراوردکارییە داهێنانێکی دیکەی شاعیرە کە ئامانجێکی ئەدەبیانە و رۆشنبیرانەی لە پشتە کە دەیەوێت لە پەنای یەک ناو و یەک شت هەزارویەک شتی نامۆو ونمان پێبدات، لەبەردەم یەک وێنەش هەموو ئاوێنەکان دەشکێنێت تا پێمان بڵێت هیچیان ئەو وێنەو ئاوێنە راستگۆیانە نین کە ئێمە و ئێوە دەیانبینین و شەڕی لەسەر دەکەن و یەکتری لەپێناو دەکوژین، لە کۆتاییش دەڵێت :
ئێمە تژین لە نیشتیمان فرۆش ، ئەی ئێوە چۆلەکەی لانەفرۆشتان هەیە
بیرتان لە دروستکردنی چەکی ئەتۆم و شەڕی جیهانگیری سێیەم کردۆتەوە
پێرێ لای ئێمە'
ژنێکیان کوشت ناوی
(ماریا) بوو
دواپرسیاریش هەر هەمان پرسیاری سەرەتای تێکستەکەوە کە دووپاتکردنەوەکە هێزی تێکستەکە قورستر دەکاتەوە کە دەپرسێتەوە:
بابانەکانی ئێوەش دەستیان دەچێتە کوشتنی ژنەوە
سەرچاوە
تێکستی نوێ - شێست و هەشت –ماریا –فێیسبوک ١٠ مارتی ٢٠٢٢
قوبادی جەلیزادە